İnternet, sonsuz fırsatlar sunduğu kadar büyük tehlikeler de barındırır. Günümüzde binlerce insan, dolandırıcı sitelerin tuzağına düşerek kişisel bilgilerini, paralarını ve hatta kimliklerini kaybediyor. Sahte alışveriş siteleri, yatırım dolandırıcılıkları, kimlik avı (phishing) saldırıları ve yasa dışı bahis siteleri, kullanıcıları kandırmak için her gün yeni yöntemler geliştiriyor. Eğer bilinçli bir internet kullanıcısı değilsen, bu sahtekârların hedefi olabilirsin. Ancak, dolandırıcı siteleri tanımayı öğrenirsen, bu tuzaklardan kaçınabilir ve kendini koruyabilirsin.
1. Dolandırıcı Sitelerin En Belirgin Özellikleri
Bir siteye girdiğinde, onun güvenilir olup olmadığını anlamak için belirli işaretlere dikkat etmelisin. Dolandırıcı siteler, genellikle birkaç ortak özelliği paylaşır ve bunları bilmek, seni büyük bir riskten koruyabilir.
Güvensiz ve Şüpheli Alan Adları
Dolandırıcı siteler, genellikle güvenilir sitelerin taklidini yapmaya çalışır. Örneğin:
-
Gerçek site: amazon.com
-
Sahte site: amaz0n-shop.com veya amazonsecure-pay.net
Güvenilir siteler, genellikle kısa ve net alan adlarına sahiptir. Ancak dolandırıcılar, ekstra harfler, rakamlar veya farklı uzantılar ekleyerek kullanıcıları kandırmaya çalışır. Eğer bir sitenin adresi karmaşık veya resmi markanın adını taklit ediyorsa, oradan hemen çıkmalısın.
HTTPS Olmayan veya Sahte Sertifikalı Siteler
Güvenli siteler https:// ile başlar ve adres çubuğunda bir kilit simgesi bulunur. Ancak, dolandırıcılar artık sahte SSL sertifikaları kullanarak bunu taklit edebiliyor.
-
Gerçek bir site, sertifikasını güvenilir bir otoriteden alır.
-
Dolandırıcı siteler, ucuz ve sahte sertifikalarla kullanıcıları kandırır.
Bir siteyi kontrol etmek için adres çubuğundaki kilit simgesine tıklayarak sertifikayı inceleyebilirsin. Eğer sertifika bilinmeyen bir sağlayıcıdan geliyorsa veya hiç yoksa, kişisel bilgilerini kesinlikle paylaşmamalısın.
Gerçek Olmayan İletişim Bilgileri ve Şirket Kimliği
Güvenilir siteler, açık ve erişilebilir iletişim bilgileri sunar. Eğer bir sitenin “Hakkımızda” veya “İletişim” sayfasında sadece bir e-posta adresi varsa veya hiç bilgi yoksa, şüphelenmelisin.
Dikkat etmen gereken noktalar:
-
Telefon numarası gerçek mi? Aradığında ulaşabiliyor musun?
-
Şirketin fiziksel adresi var mı? Google Haritalar’da doğrulayabiliyor musun?
-
E-posta adresi, kurumsal mı yoksa ücretsiz bir servis mi kullanıyor? (örneğin, destek@şirketadı.com güvenilirken, şirketadı@gmail.com şüphelidir.)
Bir şirketin gerçek olup olmadığını araştırmak için Whois sorgulaması yapabilir veya resmi ticaret kayıtlarını kontrol edebilirsin.
2. En Yaygın Dolandırıcılık Türleri ve Korunma Yöntemleri
Dolandırıcı siteler, farklı yöntemlerle kullanıcıları kandırmaya çalışır. İşte en sık karşılaşılan dolandırıcılık türleri ve bunlardan nasıl korunabileceğin:
Sahte Alışveriş Siteleri
-
Gerçek Olmayan Ürünler ve Aşırı İndirimler: Eğer bir site, piyasa değerinin çok altında ürünler satıyorsa, büyük ihtimalle dolandırıcıdır. Örneğin, 1000 TL’lik telefonu 300 TL’ye satıyoruz! gibi tekliflere asla inanma.
-
Gerçek Olmayan Kullanıcı Yorumları: Eğer bir sitedeki tüm yorumlar fazla olumluysa ve hiçbir şikâyet yoksa, bu yorumların sahte olma ihtimali yüksektir.
Nasıl korunursun?
-
Satın almadan önce Trustpilot, Şikayetvar gibi platformlarda gerçek kullanıcı yorumlarını kontrol et.
-
Güvenilir ve bilinen siteleri tercih et. (Amazon, Hepsiburada, Trendyol gibi büyük platformlar daha güvenlidir.)
-
Ödeme yaparken sanal kart kullanarak limit belirle.
Yatırım Dolandırıcılıkları ve Hızlı Para Kazanma Vaatleri
-
“Bir Gecede Zengin Olun!” tarzı vaatlerde bulunan siteler tamamen dolandırıcılıktır.
-
Kripto para, forex veya hisse senedi yatırımı sunduğunu iddia eden bilinmeyen siteler genellikle paranı alır ve seni ortada bırakır.
Nasıl korunursun?
-
Yatırım yapmadan önce şirketin SPK veya benzeri resmi kurumlara kayıtlı olup olmadığını kontrol et.
-
Sosyal medyada “garanti kazanç” vaat eden reklamlardan uzak dur.
-
Gerçek yatırım platformları, kullanıcılarını eğitmeye önem verir; kolay para kazanma vaadi sunmaz.
Kimlik Avı (Phishing) ve Sahte Banka Siteleri
-
Banka veya finans kuruluşu gibi görünen siteler, giriş bilgilerini çalarak hesabını ele geçirmeye çalışır.
-
“Hesabınız güvenlik nedeniyle askıya alındı” gibi mesajlar gönderen siteler tamamen sahtedir.
Nasıl korunursun?
-
Banka sitelerine giriş yaparken doğrudan resmi adresi tarayıcıya yaz ve e-posta ile gelen bağlantılara tıklama.
-
Eğer bankandan bir mesaj aldıysan, çağrı merkezini arayarak doğrulama yap.
Sahte ve Güvenilmez Web Sitelerini Anlamanın Kesin Yöntemleri
İnternet dünyasında her şey güvenilir değildir. Dolandırıcılar her gün yeni yöntemler geliştirerek sahte web siteleri oluşturuyor ve kullanıcıları kandırmaya çalışıyor. Sahte e-ticaret siteleri, yatırım dolandırıcılıkları, kimlik avı saldırıları ve sahte haber platformları her yıl milyonlarca insanın verilerini ve paralarını çalıyor. Eğer bu tuzakları fark edemezsen, bir anlık dikkatsizlik büyük kayıplara yol açabilir. Ancak, güvenilmez siteleri anlamanın ve onlardan korunmanın kesin yöntemlerini bilirsen, bu dolandırıcılıkların hedefi olmaktan kurtulabilirsin.
1. Sahte Web Sitelerini Tanımak İçin Dikkat Edilmesi Gereken İşaretler
Sahte ve güvenilmez web siteleri genellikle birkaç ortak özellik taşır. Bu işaretleri bilmek, dolandırıcılıktan korunmanın ilk adımıdır.
Alan Adı ve Site Adresi Kontrolü
Bir sitenin güvenilir olup olmadığını anlamanın en hızlı yollarından biri, alan adını dikkatlice incelemektir. Sahte siteler genellikle güvenilir sitelerin kopyasını yapmaya çalışır, ancak dikkatli bakıldığında küçük farklar fark edilebilir.
-
Yanıltıcı Alan Adları: Örneğin, “amaz0n-shop.com”, “banksecure-login.net” gibi adresler büyük markaları taklit etmeye çalışır. Orijinal alan adıyla karşılaştırarak kontrol et.
-
Güvensiz Uzantılar: Genellikle güvenilir siteler .com, .gov, .edu veya .org gibi uzantılar kullanır. .xyz, .top, .info gibi uzantılar çoğunlukla sahte siteler tarafından tercih edilir.
Bir web sitesinin gerçek olup olmadığını kontrol etmek için Whois sorgulama yaparak alan adının ne zaman ve kim tarafından kaydedildiğini inceleyebilirsin.
HTTPS ve Güvenlik Sertifikalarını Kontrol Et
Güvenilir web siteleri genellikle HTTPS protokolü kullanır ve adres çubuğunda bir kilit simgesi bulunur. Ancak, dolandırıcılar artık sahte SSL sertifikaları kullanarak kullanıcıları kandırmaya çalışıyor.
Gerçek bir HTTPS sertifikası nasıl anlaşılır?
-
Adres çubuğundaki kilit simgesine tıklayarak sertifikanın hangi şirket tarafından verildiğini kontrol et.
-
Eğer sertifika, bilinmeyen veya tanınmamış bir sağlayıcı tarafından verilmişse, o siteye güvenme.
Gerçek Dışı Teklifler ve Aşırı İndirimler
Eğer bir site, gerçek olamayacak kadar cazip fırsatlar sunuyorsa, büyük ihtimalle dolandırıcıdır.
-
%90 indirimli iPhone!
-
500 TL yatır, 5000 TL kazan!
-
Tüm ürünlerde ücretsiz kargo ve ekstra %50 indirim!
Bu tarz iddialar genellikle kullanıcılardan ödeme bilgilerini alıp ortadan kaybolan sahte e-ticaret siteleri tarafından yapılır.
İletişim Bilgisi ve Şirket Bilgilerinin Eksikliği
Gerçek web siteleri her zaman açık iletişim bilgileri sunar. Eğer bir sitede sadece e-posta adresi bulunuyorsa veya hiçbir adres verilmemişse, şüpheyle yaklaşmalısın.
Güvenilir bir site hangi bilgileri içermelidir?
-
Telefon numarası (ara ve gerçekten çalışıp çalışmadığını kontrol et)
-
Fiziksel adres (Google Haritalar’da aratarak doğrulama yap)
-
Şirket adı ve ticaret sicil numarası
Eğer bir web sitesi bu bilgileri paylaşmıyorsa, muhtemelen güvenilir değildir.
2. Sahte Web Sitelerinden Korunmanın En Etkili Yolları
Sadece sahte siteleri tanımak yeterli değildir; aynı zamanda bu tür tehditlerden korunmak için aktif önlemler alman gerekir. İşte en etkili korunma yöntemleri:
Kimlik Avı (Phishing) Saldırılarına Dikkat Et
Dolandırıcılar, sahte banka siteleri veya sosyal medya platformları oluşturarak kullanıcıların giriş bilgilerini çalmaya çalışır.
Kimlik avı sitelerinden korunmak için:
-
E-posta veya SMS ile gelen bağlantılara asla doğrudan tıklama. Her zaman web sitesinin orijinal adresini kendin yaz.
-
Banka veya resmi kurum gibi görünen mesajları dikkatlice oku. Resmi kurumlar asla e-posta yoluyla şifre istemez.
-
URL’yi kontrol et: orijinal mi, yoksa küçük bir harf değişikliği mi var?
Güvenli Ödeme Yöntemlerini Kullan
Eğer bir alışveriş sitesi sana sadece havale/EFT veya Bitcoin ile ödeme yapmanı öneriyorsa, oradan hemen uzaklaşmalısın. Güvenilir e-ticaret siteleri her zaman kredi kartı veya güvenilir ödeme yöntemleri sunar.
Ödeme yaparken:
-
Sanal kart kullanarak limit belirle.
-
3D Secure ödeme sistemini aktif hale getir.
-
Ödeme sayfasının gerçekten güvenli olup olmadığını kontrol et.
Bağımsız Yorumları ve Kullanıcı Şikâyetlerini Kontrol Et
Bir sitenin gerçekten güvenilir olup olmadığını öğrenmek için Trustpilot, Şikayetvar, Google Yorumlar gibi platformlardaki kullanıcı deneyimlerini incele.
Eğer bir site hakkında:
-
“Paramı yatırdım, ürün gelmedi!”
-
“Banka bilgilerim çalındı!”
-
“Müşteri hizmetleri yok, kimseye ulaşamıyorum!”
gibi yorumlar görüyorsan, o siteden uzak durmalısın.
Reklam ve Pop-up Kirliliğine Dikkat Et
Gerçek web siteleri, kullanıcı deneyimine önem verir ve aşırı reklam göstermez. Ancak sahte siteler, genellikle şu özelliklere sahiptir:
-
Açılır pencere (pop-up) dolandırıcılıkları
-
Sürekli yönlendiren reklamlar
-
“Bilgisayarınız virüs kaptı!” uyarıları
Eğer bir siteye girdiğinde aşırı reklam ve yönlendirme ile karşılaşıyorsan, o siteyi hemen kapat.
Bilgili Ol, Dolandırıcılara Geçit Verme!
Sahte ve güvenilmez web siteleri her geçen gün daha sofistike hale geliyor. Ancak doğru yöntemlerle bu tuzakları fark edebilir ve kendini koruyabilirsin.
Unutma:
-
Alan adını ve HTTPS sertifikasını kontrol et.
-
Gerçek dışı kampanyalara ve aşırı indirimlere kanma.
-
Banka veya alışveriş bilgilerini paylaşmadan önce sitenin gerçek olup olmadığını araştır.
-
Kullanıcı yorumlarını oku, bağımsız kaynaklardan siteyi doğrula.
-
Kimlik avı saldırılarına karşı her zaman dikkatli ol.
İnternette güvenli kalmak senin elinde. Bilgili ol, dikkatli hareket et ve dolandırıcılara fırsat verme!